Αλέξανδρος Kuznetsov |
Στις 16 Μαρτίου στο περιοδικό "The Atlantic" δημοσιεύθηκε ένα άρθρο από τον Jeffrey Goldberg με τον τίτλο "το δόγμα Obama". Το άρθρο είναι μοντάζ του συγγραφέα με αποσπάσματα από συνομιλίες του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεδομένου ότι και ο Goldberg περιλαμβάνεται στους προτιμώμενους δημοσιογράφους, το άρθρο έχει προφανώς συμφωνηθεί με το γραφείο Τύπου του Λευκού Οίκου.
Πρώτη φορά γίνεται λόγος για δημόσιες δηλώσεις του Ομπάμα, που περιέχουν όχι μόνο σκληρές επικρίσεις για την Σαουδική Αραβία, αλλά επίσης και αμφιβολίες ως προς την περαιτέρω σκοπιμότητα για στρατηγική εταιρική σχέση με τους Σαουδάραβες.
Μέχρι πρόσφατα, η στρατηγική συμμαχία με το Ριάντ ήταν ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της πολιτικής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Η σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας διέπεται από το "Σύμφωνο Quincy", που συνήφθη το 1945 μεταξύ του Προέδρου Franklin Roosevelt και του ιδρυτή του σύγχρονου Σαουδικού κράτους του βασιλιά Αμπντούλ Αζίζ που είχε επιβιβαστεί στο Αμερικανικό καταδρομικό «Quincy».
Στην ουσία, το «σύμφωνο Quincy" περιείχε μόνο δύο σημεία: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εγγυώνται την ασφάλεια της Σαουδικής Αραβίας, και η Σαουδική βασιλική οικογένεια θα εξασφαλίζει την αδιάλειπτη ενεργειακή απρόσκοπτη προμήθεια πετρελαίου στις ΗΠΑ. Στο έδαφος του βασιλείου στεγάζονταν τα Αμερικανικά στρατεύματα, μέχρι το 2002.
Στη δεκαετία του 1960, τα κοινά συμφέροντα της Ουάσιγκτον και του Ριάντ είχαν αυξηθεί σημαντικά. Οι Αμερικανοί υποστήριξαν τον εταίρο τους Βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας στον αγώνα εναντίον των αριστερών Αράβων στο εθνικιστικό κίνημα, του οποίου ο ηγέτης την εποχή εκείνη ήταν ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ. Μια ακόμα στενότερη προσέγγιση μεταξύ του Ριάντ και της Ουάσιγκτον συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του '80- στη βάση της υποστήριξης των Μουτζαχεντίν που τους οργάνωναν για να καταπολεμήσουν τα Σοβιετικά στρατεύματα στο Αφγανιστάν.
Οι Σαουδάραβες βοήθησαν την Ουάσιγκτον για να χτυπήσει την σοβιετική οικονομία με την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου χαμηλώνοντας τις τιμές στην παγκόσμια αγορά. Με τη Σαουδική βοήθεια, οι ΗΠΑ κατάφεραν να επιτύχουν τρεις σημαντικούς στόχους ταυτόχρονα: την αποδυνάμωση της γεωπολιτικής θέσης της ΕΣΣΔ, την υπονόμευση της επιρροής των αριστερών Αράβων εθνικιστών (το Μπάαθ και τους Νασεριστές ) και δημιούργησαν ένα αντίβαρο στους Ιρανούς φονταμενταλιστές που ήρθαν στην εξουσία μετά η ανατροπή της μοναρχίας το 1979 στο Ιράν.
Η Συμμαχία ήταν αμοιβαία και επωφελής: οι Αμερικανοί έδωσαν το πράσινο φως για τη Σαουδική Αραβία να προωθήσει το Σουνιτικό Ισλάμ την πιο μισαλόδοξη, σεχταριστική έκδοση του Ουαχαμπιλισμού (Wahhabism). Χιλιάδες τζαμιά και ισλαμικά θρησκευτικά σχολεία χτίστηκαν με Σαουδικά χρήματα από τη Νιγηρία ως την Ινδονησία και οδηγώντας σε σημαντικές αλλαγές το θρησκευτικό δόγμα των Σουνιτών σε όλο τον κόσμο.
Το σημείο καμπής στις σχέσεις της στρατηγικής εταιρικής σχέσης των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σαουδικής Αραβίας ήρθε τον Αύγουστο του 2013, όταν ο Ομπάμα αρνήθηκε να στείλει Αμερικανικά αεροσκάφη να βομβαρδίσουν τη Συρία, που επέμεινε σε αυτό το Ριάντ. Ένας από τους λόγους για την άρνηση ήταν η απροθυμία του Λευκού Οίκου να μετατραπεί σε όμηρο των συμφερόντων της οικογένειας Σαούντ.
Οι Πρόσφατες δηλώσεις του Ομπάμα, οι οποίες προωθούνται από τον Jeffrey Goldberg, δείχνουν το βάθος των διαφορών μεταξύ της Ουάσιγκτον και του Ριάντ. Ειδικότερα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, δήλωσε ότι η Σαουδική Αραβία θα πρέπει να μάθει να ζει στην περιοχή, μαζί με το Ιράν και, στην πραγματικότητα να μοιράζονται το χλοοτάπητα. Με αυτό σαφώς έδωσε να καταλάβει ότι η Ουάσιγκτον δεν θα είναι , όπως και πριν για να καλύπτει τη Σαουδική Αραβία σε περίπτωση σύγκρουσης με το Ιράν, και της έδωσε να καταλάβει ότι δεν θα λάβει το μέρος της
Ο Ομπάμα έθιξε και την αρνητική επιρροή του Ισλάμ Ουαχάμπι στη πολιτική σταθερότητα της Ασίας. Θυμήθηκε ότι στην παιδική του ηλικία, όταν ζούσε στην Ινδονησία, το Ισλάμ σε αυτή τη χώρα ήταν ειρηνικό. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, με την εξάπλωση της προπαγάνδας του Ουαχάμπι, το Ισλάμ άρχισε να υιοθετεί μια πιο εμπόλεμη ματιά. 'Οι Σαουδάραβες και οι άλλοι Άραβες από τον Περσικό Κόλπο, δήλωσε ο Ομπάμα, έχουν πλημμυρίσει την Ινδονησία με χρήματα, δασκάλους και κήρυκες τους. Στη δεκαετία του 1990, οι Σαουδάραβες χρηματοδότησαν ενεργά μέντορες του Ουαχάμπι και δίδαξαν μια φονταμενταλιστική εκδοχή του Ισλάμ, την οποία προωθεί η άρχουσα οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας'.
Ο Jeffrey Goldberg γράφει ότι σε άμεση ερώτησή σχετικά με το αν η Σαουδική Αραβία, είναι μια σύμμαχος των ΗΠΑ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαμογέλασε και είπε. "Όλα αυτά είναι πολύ δύσκολα. Οι Μονάρχες του Περσικού Κόλπο”υ, είπε ο Ομπάμα αδιάφορα περιγράφονται σαν τους «Easy Riderς». (της κινηματογραφικής ταινίας)
Το Ριάντ αντέδρασε αμέσως. Επίπληξη στον Ομπάμα έδωσε ο πρίγκιπας Τουρκί Αλ-Φαϊζάλ. Ο γιος του βασιλιά Φαϊζάλ μπιν Αμπντούλ Αζίζ και ο αδελφός του αείμνηστου Υπουργού Εξωτερικών Σαούντ αλ-Φαϊζάλ, που για δώδεκα χρόνια (1990-2002) ήταν ο επικεφαλής της Σαουδικής μυστικής υπηρεσίας, τότε που ήταν Πρέσβης της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσιγκτον και στο Λονδίνο.
Περισσότερο ο Turki Al-Faisal ενοχλήθηκε από το γεγονός ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ παρομοίασε το Σαουδικό Βασίλειο », το οποίο συνδέεται με την Αμερική με 80 χρόνια δεσμούς φιλίας» με το Ιράν, του οποίου οι ηγέτες »δεν παύουν ποτέ να αποκακούν την Αμερική ως μια εχθρική χώρα.'
ο “ Bauchi ο επικεφαλής των Σαουδικών μυστικών υπηρεσιών του είπε ότι δεν αναφέρει καν όλα τα καλά πράγματα που οι Σαουδάραβες έχουν υποστηρίξει την Αμερική. Αυτά περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, την αγορά τεράστιων ποσοτήτων αμερικανικών όπλων μη χρησιμοποιούμενα από τον Σαουδικό στρατό γιατί δεν τα χρειάζεται Μόνο μετά την έναρξη της Αραβικής Άνοιξης, το Ριάντ έχει υπογράψει συμβάσεις με την Ουάσιγκτον για την αγορά όπλων που φτάνουν κατ εκτίμηση τα σχεδόν $ 60 δισεκατομμύρια, και στην ουσία είναι ένα βοήθημα στον στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα των ΗΠΑ
Όπως μπορεί να δει κανείς, στο Ριάντ στα 70 χρόνια στενών σχέσεων με την Ουάσιγκτον δεν κατάλαβαν το κύριο πράγμα: Οι Αμερικανοί δεν έχουν μόνιμους φίλους, έχουν μόνο μόνιμα συμφέροντα. Όλοι οι πρώην φίλοι της Ουάσιγκτον, θιασώτες των 'ήσυχων Αμερικανών' - Μάρκος, Σουχάρτο, ο Σαντάμ Χουσεΐν, Μουμπάρακ το έχουν αισθανθεί πλήρως.
Οι Ρώσοι , οι οποίοι από την εποχή των βασιλέων είχαν ονειρευτεί την έξοδο τους στις θερμές θάλασσες, τώρα το πετυχαίνουν. Όλοι οι ηγέτες της περιοχής για τα τελευταία δύο χρόνια έχουν αναγκαστεί να πάνε στο Κρεμλίνο, λόγω της σκόπιμης έλλειψης εκεί της Αμερικής. Τώρα έχουν χτίσει ισχυρές φιλίες και ποικίλες σχέσεις με τη Ρωσία, τις οποία δεν είχαν πριν. "
Όλα μαρτυρούν για μια αλλαγή στάσης της πολιτικής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Η ΗΠΑ δεν ενδιαφέρεται περισσότερο για την προμήθεια πετρελαίου από τον Περσικό Κόλπο, και το κέντρο βάρους της αμερικανικής πολιτικής μετατοπίζεται από τη Μέση Ανατολή προς την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, που υπόσχεται να κάνει το εικοστό πρώτο αιώνα την αντιπαλότητα ΗΠΑ-Κίνας.
Φαίνεται καθαρά ότι οι Αμερικανοί παρουσιάζουν να έχουν δυσκολίες σε όλα τα σημεία και θα φύγουν σταδιακά από την Μέση Ανατολή αφήνοντας όλα τα εμπορεύματα σε άλλους αλλά τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από αυτά δεν θα τα επιλύσουν.
Στον Αραβικό κόσμο, όλο και περισσότερο υπάρχουν φωνές εκείνων που εκτιμούν το γεγονός αυτό. Ο γνωστός Άραβας δημοσιογράφος, εκδότης της εφημερίδας «Al-Rai Yaum" Abdelbari Atwan έγραψε : «Η Αμερική έχει κουραστεί από τους Άραβες και τις άτακτες γελοιότητες τους και ψάχνει για πιο προβλέψιμους συμμάχους στη Νοτιοανατολική Ασία και την Αφρική. Κατά τη γνώμη μας, αυτό είναι εξαιρετικά επωφελές για τη Μέση Ανατολή, η οποία θα επιστρέψει στην αυτοδυναμία. Οι χώρες της περιοχής θα αγωνιστούν για την ανοχή και τη συνεργασία αντί να πηγαίνουν σε στρατιωτικές περιπέτειες. Θα αναγκαστούν να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους, θα αγωνίζονται για την κοινωνική αρμονία και την ευτυχία στην γύρω περιοχή. "
http://www.fondsk.ru
