Τετάρτη 23 Ιουλίου 2014

Ενα εκατομμύριο οι πρόσφυγες από την Ανατολική Ουκρανία

Πηγή: AFP/East News
Αικατερίνα Λιουλτσάκ, ειδικά για τη RBTH
Ολοένα περισσότεροι πρόσφυγες από τις εμπόλεμες περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας, περνούν τα σύνορα για να βρουν καταφύγιο στη Ρωσία. Εκτιμάται ότι μέχρι οκτώ χιλιάδες άτομα περνούν καθημερινά τα σύνορα. Εάν συνεχιστεί αυτό, θα πρόκειται για ανθρωπιστική καταστροφή.

   Για το πώς τακτοποιούνται στη Ρωσία οι πρόσφυγες από το Λουγκάνσκ και με ποιο τρόπο οι εθελοντές παρέχουν τρόφιμα και φάρμακα στις αποκλεισμένες περιοχές, μίλησε στην RBTH ο επικεφαλής της παροικίας των προερχόμενων από το Λουγκάνσκ στο Ροστόβ του Ντον, Αλεξέι Ζότιεφ.

Αικατερίνα Λιούλτσακ: Πόσοι πρόσφυγες έχουν περάσει τα σύνορα μέχρι τώρα;
Αλεξέι Ζότιεφ: Είναι δύσκολο να μετρηθούν, καθώς διέρχονται τα σύνορα αλλά μετά σκορπίζουν. Η ροή ποικίλει, από 1500 μέχρι 8000 την ημέρα, αναλόγως την κατάσταση. Αυτή τη στιγμή μιλάμε για ένα εκατομμύριο. Αρχικά οι πρόσφυγες περνούν κάποιες μέρες στους καταυλισμούς προσωρινής εγκατάστασης στην περιφέρεια του Ροστόφ, προκειμένου να συνέλθουν και να σκεφτούν τι θα κάνουν στη συνέχεια, να αναζητήσουν περαιτέρω βοήθεια. Οι συνθήκες στους καταυλισμούς είναι καλές, καθώς υπάρχουν όλα τα απαραίτητα για τον πρώτο καιρό. Από εκεί πλέον, σκορπίζουν. Η γεωγραφία εγκατάστασης ποικίλει, εγώ προσωπικά έχω στείλει μερικούς στο Άστραχαν, στο Περμ και στην Κοστρομά.
Προς Κριμαία
ΕΡ: Ο κόσμος συγκατατίθεται στις προτάσεις που δέχεται ή εξετάζει διάφορες επιλογές;
ΑΠ: Οι αντιδράσεις ποικίλουν, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις κατανοούν ότι γίνεται γι’ αυτούς καθετί δυνατό και δέχονται τη βοήθεια με ευγνωμοσύνη. Φυσικά, το 99% των προσφύγων θέλει να πάει στην Κριμαία, αλλά αυτή δεν μπορεί να δεχτεί του πάντες. Βλέπουμε σε τι βαθμό αυτό είναι εφικτό. Βοηθάμε στηριζόμενοι στις δικές μας δυνατότητες και εκεί που μπορούμε, εκεί τους στέλνουμε. Τις συνθήκες διαβίωσης τις παρακολουθούμε. Ο κόσμος ζει αξιοπρεπώς εκεί που πηγαίνει.
ΕΡ: Οι κάτοικοι του Ροστόφ, προφανώς δεν μένουν ασυγκίνητοι.
ΑΠ: Οι κάτοικοι του Ροστόφ, όπου και να βρίσκονται τα σημεία διέλευσης, καταλαβαίνουν πολύ καλά τους ανθρώπους που φεύγουν για να γλυτώσουν από τους βομβαρδισμούς. Στις παραμεθόριες περιοχές πέφτουν συνεχώς σφαίρες και βόμβες. Υπάρχουν τραυματίες, αλλά και νεκροί. Γι’ αυτό όλοι προσπαθούν να βοηθήσουν. Άλλοι με χρήματα, άλλοι με φάρμακα, άλλοι με πράγματα και τρόφιμα. Για παράδειγμα, τα πράγματα που έχουν συγκεντρωθεί είναι τόσα πολλά που δεν ξέρουμε που να τα βάλουμε. Οι επιχειρηματίες βοηθούν και αυτοί αρκετά. Για παράδειγμα, ένας βουλευτής από τη Σαμάρα αγόρασε τεράστια ποσότητα πόσιμου νερού και το μεταφέρουμε καθημερινά σε δυο καταυλισμούς κοντά στα σύνορα, 4 τόνους στον καθένα.
Με την ελπίδα της επιστροφής
ΕΡ: Οι περισσότεροι εξακολουθούν να ελπίζουν ότι θα επιστρέψουν ή προσπαθούν να εγκατασταθούν μόνιμα στη Ρωσία;
ΑΠ: Είναι πάρα πολλοί αυτοί που δεν επιθυμούν να λάβουν το καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς σκοπεύουν να επιστρέψουν. Να σημειωθεί ότι ενώ προηγουμένως βομβαρδίζονταν οι παρυφές των πόλεων και των οικισμών, τώρα οι βόμβες πέφτουν και στα κέντρα. Αρχικά εκκενώνονταν τα παιδιά, μετά άρχισαν να φεύγουν οικογενειακώς, παίρνοντας στη συνέχεια και τους ηλικιωμένους. Δεν μπορώ να προβλέψω αν η ροή θα ελαττωθεί ή θα αυξηθεί. Αν και αρχίζουν πλέον να μετακινούνται και εκείνοι που δεν ζουν στις ζώνες των εχθροπραξιών, για προληπτικούς λόγους. Στη Ρωσία τα πράγματα είναι ήσυχα γι’ αυτούς. Ζούν σαν σε ένα ηφαίστειο, επικρατεί μεγάλη ένταση και αστάθεια.
ΕΡ: Αυτοί που αναγκάζονται να μείνουν προσωρινά στη Ρωσία αναζητούν εργασία;
ΑΠ: Αναζητούν, αλλά όχι με μεγάλη προθυμία. Ας μην ξεχνάμε ότι πολλοί από αυτούς που έρχονται εδώ έχουν παιδιά. Για παράδειγμα, μια μητέρα με δυο μικρά, είναι φύσει αδύνατο να εργαστεί. Παιδικός σταθμός δεν υπάρχει για να απασχοληθούν τα παιδιά. Δύσκολη κατάσταση. Αλλά εργασία γενικά υπάρχει. Σε πολλές περιπτώσεις οι ντόπιοι και άνθρωποι από άλλες περιοχές προτείνουν οι ίδιοι δουλειές στους πρόσφυγες. Κατά κύριο λόγο αγροτικές. Υπάρχουν οικογένειες που δέχονται και μετακινούνται.
Κλείνουν οι δρόμοι για ανθρωπιστική βοήθεια
ΕΡ: Στέλνετε ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία;
ΑΠ:Ναι, αλλά μέρα με τη μέρα γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Χρησιμοποιούμε παρακαμπτήριες διαδρομές κάθε φορά, με μεγάλες δυσκολίες και κίνδυνο ζωής. Ανθρωπιστικοί διάδρομοι δεν υπάρχουν, νόμιμες και προστατευμένες οδοί για την παράδοση της βοήθειας στους αμάχους δεν υφίστανται. Διεθνείς αποστολές του Ερυθρού Σταυρού δεν πραγματοποιούνται, δεν υπάρχει από εκεί ενδιαφέρον για ανθρωπιστική βοήθεια στο έδαφος της Ουκρανίας. Ο ρωσικός Ερυθρός Σταυρός δεν μπορεί να περάσει. Για το ουκρανικό παράρτημα του Ερυθρού Σταυρού ούτε καν λόγος. Επομένως η πρόσβαση για εμάς εκεί είναι κλειστή.
Για να περάσουμε κάτι, πρέπει να προηγηθεί συμφωνία με την ουκρανική κυβέρνηση, αλλά αυτή δεν έχει δεχτεί αιτήματα από τους πολίτες της για ανθρωπιστική βοήθεια, επομένως το θέμα λήγει εκεί. Περνούν μόνο τα οχήματα με αριθμούς της χώρας, γι’ αυτό, μόλις μεταφέρουμε το φορτίο στα σύνορα, το παίρνουν πλέον αυτοί που βρίσκονται εντός της ζώνης του ουκρανικού κράτους.
ΕΡ: Ποιές είναι οι ποσότητες και που μεταφέρονται εκεί;
ΑΠ: Έχουμε ήδη αποστείλει τουλάχιστον 300 τόνους, δεδομένου και ότι τα φάρμακα έχουν πολύ ελάχιστο βάρος. Κάθε εβδομάδα στέλνουμε ανθρωπιστικά φορτία αξίας περίπου 45 χιλ. ευρώ. Πρόκειται κυρίως για τρόφιμα και φάρμακα. Προσπαθούμε κατά πρώτο λόγο να εφοδιάσουμε τα νοσοκομεία, τα ορφανοτροφεία, τους παιδικούς σταθμούς, να παράσχουμε βοήθεια σε συγκεκριμένα σημεία που αυτό είναι πρωτίστως απαραίτητο. Στο Λισιτσάνσκ, ύστερα από την έκρηξη που σημειώθηκε στο ορυχείο προλάβαμε εγκαίρως να στείλουμε φάρμακα και έτσι σώθηκαν πολλές ζωές. Στο Αλτσέβσκ, στο οικοτροφείο, έμειναν χωρίς φαγητό 300 ανάπηροι και 150 ανάπηρα παιδιά.
Πρόσφατα δεχτήκαμε έκκληση από το περιφερειακό νοσοκομείο του Λουγκάνσκ, καθώς υπήρξαν πολλοί τραυματίες μετά τον βομβαρδισμό στο κέντρο της πόλης. Τώρα τους παραδίδουμε τα φάρμακα. Πριν από λίγες μέρες στείλαμε μια παρτίδα ανθρωπιστικής βοήθειας σε 500 παιδάκια από τρεις παιδικούς σταθμούς στο Ζουγκρές. Εκεί δεν υπάρχει απολύτως τίποτα, ούτε τρόφιμα, ούτε φάρμακα. Μεταφέραμε βοήθεια στο Ιζβάρινο, στο Κραματόρσκ, στο Λουγκάνσκ, στο Σλαβιάνσκ. Κάθε παράδοση έχει ξεχωριστή σημασία. Δυστυχώς, το πράγμα πήγε τόσο μακριά, ώστε δεν υπάρχουν άνθρωποι που να μην υπέφεραν και να μην έχουν ανάγκη.